Ετοιμάζεστε να φύγετε για διακοπές φέτος τον χειμώνα; Μην ξεχάσετε να πάρετε μαζί το αντιηλιακό σας! Δείτε πώς μπορείτε να προστατεύσετε την επιδερμίδα σας ενάντια στις βλαβερές επιπτώσεις του ήλιου, από την αμμουδιά μέχρι τις χιονοδρομικές πίστες.
Χειμωνιάτικος ήλιος & μαύρισμα
Σχεδιάζετε να επιστρέψετε από τις χειμερινές σας διακοπές με ένα όμορφο μαύρισμα; Ανάλογα με τον προορισμό σας, μπορεί τελικά να πάρετε περισσότερα (ή λιγότερα) από αυτά που θέλατε. Πιθανότατα γνωρίζετε ήδη ότι οι ακτίνες UV που εκπέμπει ο ήλιος διακρίνονται σε δύο κύριους τύπους, τις UVA και τις UVB –το ξέρατε όμως ότι δεν επηρεάζουν την επιδερμίδα μας με τον ίδιο τρόπο;
"80% των ακτινών UVA φτάνουν μέχρι την εξωτερική στοιβάδα του χορίου κάτω από την επιδερμίδα"
Οι ακτίνες UVA είναι παρούσες καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους: όσο ο ήλιος είναι στον ουρανό, υπάρχουν και UVA. Καθώς κυμαίνονται σε μεγαλύτερα μήκη κύματος του υπεριώδους φάσματος, έχουν την ικανότητα να διεισδύουν βαθύτερα στην επιδερμίδα –στην πραγματικότητα, το 80% των ακτινών UVA φτάνουν μέχρι την εξωτερική στοιβάδα του χορίου, δηλαδή τη στοιβάδα του δέρματος κάτω από την επιδερμίδα[1]. Αυτό τις καθιστά υπεύθυνες για το μεγαλύτερο μέρος της αποτρέψιμης φωτογήρανσης, καθώς και για το 35% των διάφορων τύπων καρκίνου του δέρματος.
Από την άλλη μεριά, οι ακτίνες UVB –εκείνες που σχετίζονται με το μαύρισμα– βρίσκονται στο ζενίθ τους κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, και ευθύνονται για το 96% των περιπτώσεων ηλιακού εγκαύματος. Μολονότι τόσο οι UVA όσο και οι UVB μπορούν να επιφέρουν άμεσα –και προσωρινά– ένα ελαφρύ μαύρισμα, οι επιπτώσεις τους σε δεύτερο επίπεδο διαφέρουν· έτσι, ανάλογα με την εποχή και τον προορισμό σας, θα πρέπει να πάρετε μαζί το κατάλληλο ευρέος φάσματος αντιηλιακό, που θα σας προστατεύσει ενάντια στις ακτίνες UVA και UVB.
Φροντίζοντας την επιδερμίδα σας στις διακοπές
Μελέτες δείχνουν ότι η πλειοψηφία των παραθεριστών δεν δίνουν την απαραίτητη προσοχή σε ό,τι αφορά την εφαρμογή του αντιηλιακού[2]. Μάλιστα, σύμφωνα με έρευνες, οι περισσότεροι από εμάς εξακολουθούμε να συγχέουμε την παρουσία των ακτινών UV με την ηλιοφάνεια. Ωστόσο, έχει αποδειχθεί ότι οι ακτίνες UV μπορούν να διαπερνούν –και να αντανακλώνται σε– πολλά είδη επιφανειών, από τα σύννεφα μέχρι το γυαλί, κάτι που καθιστά το SPF απαραίτητο ανεξαρτήτως καιρικών συνθηκών.
"το χιόνι μπορεί να αντανακλάσει μέχρι και το 85% του ηλιακού φωτός"
Για παράδειγμα, αν σκοπεύετε να περάσετε τις χειμερινές σας διακοπές σε κάποιο χιονοδρομικό κέντρο, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι το χιόνι μπορεί να αντανακλάσει μέχρι και το 85% του ηλιακού φωτός[3], άρα, ενδεχομένως, να βλάψει δυο φορές την επιδερμίδα σας[4].
Έχει επίσης αποδειχθεί ότι οι ακτίνες UV αυξάνονται ανάλογα με το υψόμετρο –περίπου κατά 10% με 15% για κάθε επιπλέον 1000 μέτρα[5].
Επιπλέον, η αναλογία ηλιακού φωτός-υπεριώδους ακτινοβολίας δεν είναι ίδια για όλες τις πόλεις: παραδείγματος χάριν, το ηλιακό φως στο Όσλο της Νορβηγίας αποτελείται κατά 52% από ακτίνες UV, αριθμός που πέφτει στο 7% για το Ντάργουιν της Αυστραλίας[6]. Σαν γενικός κανόνας, όσο μεγαλύτερο το γεωγραφικό πλάτος τόσο υψηλότερη η ακτινοβολία UV, γι’ αυτό φροντίστε, πριν ταξιδέψετε, να βάλετε στις αποσκευές σας το κατάλληλο αντιηλιακό.
Στο μεταξύ, αν πρόκειται να ταξιδέψετε κάπου πιο ζεστά φέτος τα Χριστούγεννα, η κούραση του ταξιδιού δεν είναι το μόνο στο οποίο θα πρέπει να δώσετε προσοχή κατά τη διάρκεια μιας μακρινής πτήσης. Ο ήλιος μπορεί να προκαλέσει βλάβες μέσα σε ελάχιστες μόνο ώρες, ιδίως από τις 11 π.μ. μέχρι τις 3 μ.μ. Φροντίστε λοιπόν να λάβετε υπόψη τυχόν διαφορά στην ώρα, ώστε η επιδερμίδα σας να είναι σωστά προετοιμασμένη για την προσγείωση.
Πηγές:
[1] Agence française de Sécurité sanitaire environnementale (AFSSE). ‘Ultraviolets: état de connaissances sur l'exposition et les risques sanitaires’ (2005) σ. 41
[2] Andersen, P.A. et al, ‘Environmental cues to UV radiation and personal sun protection in outdoor winter recreation’ στο Archives of dermatology 146.11 (2010) σ. 1241-1247 [Προσβάσιμο στο: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21079060]
[3] Robert Kandel, directeur de recherche honoraire du CNRS, Laboratoire de météorologie dynamique (LMD/IPSL), Palaiseau.
[4] http://www.cnrs.fr/cw/dossiers/dosclim/contenu/alternative/alter_etape1_4.html
[5] Doc Scientifique Vichy Idéal Soleil, 2016, σ. 13
[6] Marionnet, C. et al, ‘Exposure to non-extreme solar daylight: spectral characterization, effects on skin and photoprotection’ στο International Journal of Molecular Sciences 16 (2015): σ. 72-73
